Blog Niels Chavannes | Focus op leefstijl & preventie is een must
17 maart, 2021
Als hoogleraar huisartsgeneeskunde aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) heeft Niels Chavannes in 2018 het National eHealth Living Lab (NeLL) opgericht. Sinds begin dit jaar is hij hoofd van het Research Council Themagebied Prevention & Lifestyle bij het LUMC. Hij vertelt meer over zijn nieuwe rol en over wat zijn drijfveren zijn.
Focus op preventie & leefstijl is een must!
De afgelopen jaren gonst het in en rondom de zorg behoorlijk. Er klinken alarmerende uitspraken zoals: “de voortdurende stijging van de zorgkosten maken dat het huidige systeem onhoudbaar is”, “de druk op de zorg blijft alleen maar stijgen door Nederlanders die ouder en steeds zieker worden” en “de werkdruk in de zorg is enorm en de arbeidsmarkt is krap.” Daar zit natuurlijk een kern van waarheid in, al kun je discussiëren over de snelheid en mate van rampspoed. Een ding is zeker: we moeten met elkaar durven de zorg drastisch anders in te richten.
Een zeer onbehulpzaam gegeven is dat in Nederland de zorgverlener traditioneel wordt betaald voor verleende zorg en niet voor het voorkomen van ziekte, terwijl dat laatste de motivatie zou moeten zijn van iedere zorgprofessional. Met Population Health Management kun je dat anders aanvliegen, door het gehele plaatje op maatschappelijk niveau in kaart te brengen, niet alleen medisch, en vervolgens gericht interventies te ontwerpen op focuspunten van ellende. Denk aan de vicieuze cirkel van een arme wijk zonder goede sportvoorzieningen, ongezond voedsel bij de vleet, ziedaar een hoge concentratie aan obesitas en metabool syndroom. Daar kunnen geen pillen tegen op, maar wellicht wel betere groenvoorzieningen, lekker, gezond en betaalbaar voedsel om de hoek, een maatschappelijke inspanning om schulden en werkloosheid aan te pakken.
Naast de abstracte argumenten kun je ook bedenken dat wanneer we met elkaar gaan werken aan gezondheid in plaats van alleen maar ziekte en daarmee de nadruk komt te liggen op preventie in plaats van zorg, voor de burger in zijn algemeenheid de kwaliteit van leven omhoog gaat. Voorkomen is nu eenmaal beter en een stuk prettiger dan genezen. En laten we dan vooral streven naar een zo gezond mogelijke maatschappij: een gezonde leefstijl moet voor iedere Nederlander bereikbaar zijn, wat je achtergrond, inkomen of opleidingsniveau ook is.
In mijn nieuwe rol binnen de LUMC Research Council op het themagebied Preventie & Leefstijl ga ik, met een fijn team bestaande uit o.a. Thea Vliet Vlietland (revalidatiegeneeskunde) en Mariëtte Boon (specialist interne geneeskunde, vakgebied endocrinologie), aan de slag met multidisciplinair onderzoek en het vergaren van onderbouwing voor de impact van een gezonde leefstijl en preventieve interventies, met name om veel beter onderwijs hierin te kunnen geven. Onze jonge collega’s staan te springen hierom, en zijn nu al sterk betrokken bij de inrichting van het themagebied. Verschillende disciplines komen hier bij elkaar zoals revalidatie- en interne geneeskunde, cardiologie, longgeneeskunde, peri-operatieve zorg, eerstelijnsgeneeskunde, public health en population health management, waarbij vaak de meerwaarde van eHealth wordt benut bij het op persoonlijke wijze bieden van inzicht en het veel directer begeleiden van mensen in de thuissituatie.
Vanuit mijn achtergrond als huisarts weet ik dat veel mensen niet naar de dokter hadden gehoeven als ze beter voor zichzelf hadden gezorgd, en daarvoor de juiste tools en motivatie hadden gehad. Ik vind het fascinerend dat onze kijk op gezondheid ook verschuift. We kijken steeds meer naar het individu en de maatschappelijke context waarin hij/zij zich begeeft. We weten bijvoorbeeld dat schulden en stress enorme impact hebben op het welzijn van de mens en dus de algehele gezondheid beïnvloeden. Daarnaast wordt de noodzaak voor een totale herinrichting van de zorg steeds groter. Al deze aspecten drijven mij om het verschil te maken op het gebied van preventie & leefstijl. We gaan nieuwe kennis en inzichten opdoen en geven alle informatie terug aan het veld zodat we samen écht een verandering in gang kunnen zetten.
Auteur: Niels Chavannes